Ζαν Κριστόφ

[...]Κάποτε, η αναμονή είναι μάταιη. Η καταιγίδα διαλύεται χωρίς

να ξεσπάσει, και ξυπνάς με το 

κεφάλι βαρύ, απογοητευμένος, 

νευριασμένος, αηδιασμένος. Δεν 

είναι παρά μια αναβολή: πάντα 

θα ξεσπάσειˑ αν δεν είναι 

σήμερα, 

θα 'ναι αύριο όσο πιο πολύ θα 

'χει αργήσει, τόσο θα 'ναι πιο 

ορμητική.

Νάτη!... Τα σύννεφα 

ξεπετάχτηκαν απ' όλα τα καταφύγια τού 

είναι, μάζες πυκνές, μαυρογάλαζες, που τις ξεσκίζουν οι 

φρενιτικοί σπασμοί των αστραπώνˑ προχωρούν με ιλιγγιώδες και 

βαρύ πέταγμα, κυκλώνοντας τον ορίζοντα της ψυχής, 

κλείνοντας ξαφνικά τα δυο τους φτερά πάνω στον πνιγμένο 

ουρανό και σβήνοντας το φως. Ώρα τρέλας!...

Τα στοιχεία αγριεμένα, ξαπολυμένα απ' το κλουβί όπου τα 

κρατούν κλεισμένα οι Νόμοι που ασφαλίζουν την ισορροπία του 

πνεύματος και την ύπαρξη των πραγμάτων, βασιλεύουν άμορφα 

και κολοσσιαία, μέσα στη νύχτα της συνείδησης.

Νιώθεις την αγωνία. Δεν ποθείς πια να ζήσεις. Δεν ποθείς παρά 

το τέλος, τον θάνατο που λυτρώνει...

Και ξαφνικά, να η λάμψη!

Ο Κριστόφ ούρλιαζε από χαρά.

ΧΑΡΑ, φρένιασμα χαράς, ήλιος που φωτίζει κάθε τι που είναι και 

θα είναι, θεία χαρά να δημιουργείς! Δεν υπάρχει άλλη χαρά παρά 

στη δημιουργία. Δεν υπάρχει ύπαρξη παρά για κείνους που 

δημιουργούν. Όλοι οι άλλοι είναι σκιές που κυματίζουν πάνω στη 

γη, ξένοι στη ζωή. Όλες οι χαρές στη ζωή είναι χαρές 

δημιουργίας: έρωτας, μεγαλοφυΐα, δράση - αναλαμπές δύναμης 

που βγαίνουν απ' το ίδιο μοναδικό καμίνι. Ακόμα κι εκείνοι που 

δεν μπορούνε να βρούνε θέση γύρω από τη μεγάλη εστία - οι 

φιλόδοξοι, οι εγωιστές και οι στείροι ακόλαστοι, πασκίζουν να 

ζεσταθούν στις ξεθωριασμένες αντιφεγγιές της.

Να δημιουργείς στο πεδίο της σάρκας ή στο πεδίο του 

πνεύματος, είναι να βγαίνεις απ' τη φυλακή του κορμιού, είναι 

να ορμάς μέσα στη θύελλα της ζωής, είναι να ΄σαι Εκείνος που 

Είναι. Να δημιουργείς, είναι να σκοτώνεις το θάνατο.[...]

(απόσπασμα) Ρομαίν Ρολάν